هتل های تهران

کارورانسرای خانات تهران با عمری نزدیک به بیش از یک قرن در دوران ناصرالدین شاه و در دل شهر تهران ساخته شد. دلیل ایجاد کاروانسراها در دوران قاجار و دوران پیش از آن کمک به رونق و آبادانی شهرها بود. بد نیست بدانید بیشترین تعداد کاروانسراها در ایران مربوط به دوران صفوی و حکومت شاه عباس یکم است که مرمت کاروانسراهای قدیمی و گسترش هتل استقلال کاروانسراها را دلیلی بر رونق گرفتن و احیای جاده ابریشم می دانست. در شهر تهران نیز به دلیل اینکه در مسیر تقاطع محورهای قزوین ، قم، مازندران ،گیلان و خراسان قرار داشت تعدادی کاروانسرا از جمله کاروانسرای خانات ساخته شد.از تاریخ دقیق ساخت کاروانسرا اطلاعی وجود ندارد اما با توجه به مدارک موجود همچون نقشه ی به جا مانده از تهران که مربوط به سال 1270 است و کاروانسرا در آن نقشه دیده می شود ، همچنین معماری عمارت کاروانسرا که شبیه به معماری های اواخر دوره ناصرالدین شاه است تخمین زده می شود عمر کاروانسرا بیش از یک قرن و حدود 180 سال باشد. در آن دوران کاروانسرا در کنار جاده ی برون شهری تهران یعنی جاده حضرت عبدالعظیم بنا شده بود اما امروز می بینیم که با گسترش شهر تهران و افزایش ساخت و ساز در محدوده اطراف عمارت کاروانسرا ، کاروانسرا در بافت مرکزی شهر تهران قرار دارد. اراضی اطراف کاروانسرا در دوران قاجار متعلق به امین‌السلطان بود و در سال 1289 شمسی از موسی هتل استقلال تهران خان امین‌الملک به سید علی اردهالی و سپس به سید جعفر اردهالی و در نهایت به محمد اردهالی رسید.

کاروانسرای سنگی، کهن‌ترین کاروانسرای فلات ایران در نزدیکی رباط کریم است. دیوار ضخیم کاروانسرای رباط کریم ارتفاعی معادل دو برابر ارتفاع ساختمان‌هایی را دارد که در داخل کاروانسرا قرار دارند. معماری این کاروانسرا شبیه به معماری مسجد جامع ساوه است. تنها اختلاف مسجد جامع ساوه با کاروانسرای رباط کریم این است که در کاروانسرای سنگی فضای خالی گوشه‌ها را با اتاق‌های گنبد داری پر کرده‌اند. این کاروانسرا که طرحی ساده دارد، شامل چندین اتاق است به درب‌های آن‌ها به سوی حیاط مرکزی گشوده می‌شود. در سه طرف حیاط مرکزی رزرو هتل الیان تهران سه ایوان وجود دارد که عرض این ایوان‌ها حدود پنج متر است. در دوران صفوی تغییرات جزیی روی این کاروانسرا انجام شده است.کاروانسرای حاج کمال از نوع دو ایوانی و دارای فاهای ورودی، حیاط، اتاق‌های متعدد و اصطبل است. این کاروانسرا در دوران فتحعلی شاه قاجار توسط فرد خیری به نام حاج کمال ساخته شده و برای استفاده مسافران وقف شده است و دارای دو کتیبه است که روی یکی از آن‌ها تاریخ ۱۲۴۰ قمری و نام بانی،‌ آقا کمال حک شده است. این کاروانسرا به سبک دو ایوانی ساخته شده و ورودی هتل تابان تهران آن از ایوان غربی است. از ایوان شرقی نیز به‌عنوان شاه نشین استفاده می‌شد. کوره‌های ذوب فلز کشف شده در این کاروانسرا گواه بر آن است که به‌عنوان ضرابخانه نیز کاربری داشت. این کاروانسرا در اداره کل میراث فرهنگی استان تهران به ثبت رسیده است.