هتل های تهران

سفرنامه‌نویسان خارجی دوران قاجار وقتی می‌خواستند تهران را توصیف کنند یا وضع خانه‌ها و خیابان‌ها می‌نوشتند یا موقعیت شهر را به صورت کلی مد نظر قرار می‌دادند. بازار، میدان توپخانه و بهارستان تنها جاذبه‌های تهران آن عصر به شمار می‌آمدند و مسافر خارجی گزینه‌های زیادی در تهران برای دیدن پیش رو نداشت. اما امروزه اوضاع به گونه‌ای هتل بلوط تهران دیگر است؛ دیدنی‌های متعدد تهران توریست‌ها را به چالش می‌کشند که در زمان محدود خود از کدام یک دیدن کنند. کنت دو گوبینوی فرانسوی در سال ۱۲۳۳-۱۲۳۴ درباره‌ی بازارهای تهران می‌نویسد: «این بازارها، که در فصل زمستان گرم و در تابستان خنک است، محل اجتماع قسمت عظیمی از سکنه‌ی شهر می‌شود. کاسبان چهارزانو یا دوزانو روی قالی‌هایی در دکانشان نشسته و گاهی عابران را به خرید دعوت می‌کنند. آنها کالاهایشان را با سلیقه‌ی مخصوصی چیده‌اند که ما مغرب‌زمینی‌ها از روی آنها تقلید کرده‌ایم. بخشی از خریداران زنان هستند که بیشتر در رسته‌ی کفاشان و پارچه‌فروشان دیده می‌شوند.لوطی‌ها، در حالی که کلاه را کج گذاشته و دست را روی قمه نهاده‌اند، از میان زنان و مردها حرکت می‌کنند. فروشندگان میوه، کره، پنیر، آجیل و کالاهای خود را روی الاغ‌های زیبا و سفید بار کرده با نواهای هتل بلوط گوناگون آواز می‌خوانند و در طی آواز کالاهای خود را نیز تبلیغ می‌کنند و آب به دهان رهگذران می‌اندازند. در این میان، نابینایان و گدایان شعرهایی به آهنگ‌های مختلف می‌خوانند. صحبت از اخبار روز و اتفاقات حرمسرای ناصرالدین‌شاه نقل محافل دکان‌های بازار است».

«بناهای تهران همه از خشت و گل هستند. دیوارها و بام‌ها را با کاهگل ضخیم می‌پوشانند؛ زیرا اگر فقط آجر به کار ببرند، تابستان‌ها بر اثر حدت آفتاب هتل بلوط تهران ولنجک آجرها از هم متلاشی می‌شوند. در حال حاضر که باران‌های زمستانی شروع به ریزش کرده، سقف‌ها و دیوارهای پوسیده غالباً بر بچه‌ها و حیوانات فرو می‌ریزند. اصطبل‌ها خراب می‌شوند و پاره‌ای از قسمت‌های سقف بازارها بر سر دکان‌دارها پایین می‌آید و تلفات بسیار وارد می‌سازد». مامونتوف روس سال ۱۲۸۸ گفت تهران شبیه پایتخت یک کشور بزرگ نیست: «تهران تأثیر غریبی بر اروپاییان می‌گذارد. به استثنای یکی دو میدان و پنج خیابان، بقیه‌ی کوچه‌ها نمونه‌‌ای از یک روستای بزرگ هستند که اصلاً شبیه شهری هتل وزرا که لایق داشتن نام پایتخت ایران باشد نیستند. بیچارگی شهرهای آسیا در آن است که اهالی آنها خیلی درهم زندگی می‌کنند. تمامی خانه‌ها و باغ‌ها اندرونی زیبایی دارند اما نمای بیرونی خاصی به نمایش نمی‌گذارند. دیواری گلی دور آنها کشیده شده و تنها سرشاخه‌های درختان بلندشان به سمت گذرگاه‌های خاکی خمیده شده‌اند.